Er zijn momenten waarop het oude niet meer werkt – maar het nieuwe zich nog niet heeft gevormd. Die periode voelt voor velen ongemakkelijk. Je weet wat je loslaat, maar nog niet wat je vastpakt. Je bent niet meer wie je was, maar ook nog niet helemaal wie je wordt.

In veranderkunde heet dat liminaliteit: de fase tussen twee toestanden in. Het woord komt uit het Latijnse limen – drempel. Je staat op de grens. Precies dáár speelt zich iets fundamenteels af. En precies dáár gebeurt vaak de meeste innerlijke en organisatorische groei.

Wat is liminaliteit?

Liminaliteit komt oorspronkelijk uit de antropologie. Rites de passage – zoals volwassen worden, trouwen of rouwen – kennen allemaal zo’n overgangsfase. Je stapt uit een bestaande rol, maar voordat je de nieuwe rol volledig hebt aangenomen, ben je in transitie. In het niemandsland. Onzeker, ondefinieerbaar, maar ook vol potentie.

In organisaties zie je hetzelfde. Er is een nieuwe strategie, een herstructurering, een ander systeem of leiderschap. Formeel is er van alles geregeld, maar onder water rommelt het nog. Mensen zoeken hun positie, proberen grip te krijgen op het nieuwe zonder houvast van het oude.

Waarom deze fase zoveel potentie heeft

In zijn boek De kracht van liminaal denken beschrijft Dave Gray hoe juist die tussenruimte essentieel is voor echte verandering. Want als alles nog open ligt, kun je werkelijk opnieuw kijken. Naar hoe je denkt, werkt, samenwerkt. Naar je aannames. Je patronen. Je doelen.

Maar dat vraagt om ruimte. Om vertraging. Om niet meteen te willen fixen of invullen. Het vraagt om luisteren, vragen stellen, en het ongemak durven toelaten. Want pas dan ontstaat de mogelijkheid tot échte vernieuwing.

“In liminaliteit zit de mogelijkheid om het bekende los te laten en ruimte te maken voor het onbekende – en daarmee voor het mogelijke.”
– Dave Gray

Wat ik zie in organisaties

Als veranderkundige werk ik vaak precies in die fase: waar oude structuren wringen en de nieuwe richting nog niet vanzelf spreekt. De neiging is vaak om snel naar een oplossing te springen – een nieuw systeem, een strakker proces, een workshop. Maar echte verandering vraagt iets anders: vertragen om te kunnen versnellen.

Dat betekent samen onderzoeken wat er speelt. Systemen doorlichten, processen helder maken, maar vooral ook: mensen betrekken. Wat leeft er onder de oppervlakte? Wat wordt niet uitgesproken, maar bepaalt wél gedrag? Waar stroomt energie, en waar stokt het?

Als we daarin durven blijven – in die tussenruimte – ontstaat iets nieuws. Niet omdat het bedacht is, maar omdat het echt gedragen wordt. En omdat mensen het zich eigen maken.

Een uitnodiging

Liminaliteit is spannend. Maar het is ook een kans. Voor jezelf. Voor je team. Voor je organisatie. Om stil te staan, vragen te stellen, en opnieuw te kiezen. Niet uit controle, maar uit bewustzijn.

Ben jij ergens in transitie – als mens of met je organisatie? Dan nodig ik je uit om die tussenruimte niet te overslaan, maar te gebruiken. Het is geen wachtkamer. Het is een plek van potentie.

Over mij
Ik werk als veranderkundige op het snijvlak van strategie, processen en persoonlijke/teamontwikkeling. Ik breng structuur waar het onduidelijk is, en beweging waar het vastloopt. Niet door enkel systemen te verbeteren, maar door mensen in beweging te brengen – zodat de energie weer stroomt.

Benieuwd wat ik voor jou of je organisatie kan betekenen? [Neem contact op.]